Co to jest procesor i za co odpowiada? Wszystko co musisz wiedzieć

Procesor to jeden z najważniejszych elementów każdego komputera. W tym artykule przybliżymy wam co to jest procesor i za to tak naprawdę odpowiada.

Co to jest procesor? 

Zacznijmy od samego początku. Co to jest procesor? Wszyscy doskonale wiemy przecież, że to niezbędny element naszego komputera, ale czy zastanawialiście się kiedyś, dlaczego? Omówmy więc najpierw absolutne podstawy.

Procesor, czyli inaczej CPU (Central Processing Unit) to dość charakterystyczne urządzenie. Zdecydowana większość modeli przypomina niewielki kwadrat. Na jednej jego stronie znajdziemy gęsto ułożone metalowe nóżki – są to piny, dzięki którym przytwierdzimy go do płyty głównej. Druga strona to zazwyczaj tylko i wyłącznie blaszka z logo producenta.

 Często mówi się o tym, że procesor to serce naszego komputera. W tym stwierdzeniu jest naprawdę bardzo dużo racji. CPU odpowiada za analizę wszystkich informacji w naszych systemach. Procesor otrzymuje więc dane, przeprowadza na nich niezbędne obliczenia, a następnie wysyła wyniki do pamięci komputerowych. W razie potrzeby, jest też w stanie oczywiście przechować część z nich na swojej własnej, wbudowanej pamięci podręcznej.

Za co odpowiada procesor?

Wiemy już w miarę dokładnie co to jest procesor. Jakie są jednak jego funkcje i za to tak naprawdę odpowiada? W najprostszy sposób można opisać go jako element, który koordynuje pracę pozostałych podzespołów. Jeśli pojawia się jakieś zadanie, to właśnie procesor zadecyduje, jak je rozłożyć i które podzespoły powinny podjąć jakie akcje.

 Jak zatem widzicie, jest to absolutnie niezbędny element każdego zaawansowanego urządzenia elektronicznego. Nasze komputery, smartfony, tablety a nawet smartwatche działają dokładnie w taki sposób.

 Sprawdź: Karta graficzna do 2000 zł - najlepsze modele

Parametry procesora – na co zwrócić uwagę?

 No dobrze, wyjaśniliśmy w dość akceptowalny sposób co to jest procesor i za co w ogóle odpowiada. Przejdźmy teraz do równie ważnej rzeczy – jakie są jego najważniejsze parametry? Wiemy przecież doskonale, że model modelowi nierówny, prawda?

Liczba rdzeni

 Zdecydowanie najbardziej „medialnym” parametrem jest liczba rdzeni procesora. Co jednak rozumiemy przez te pojęcie?

 Rdzeń procesora (ang. core) to jego fizyczny element znajdujący się na płytce PCB. Posiada on swój własny cykl działania oraz własną pamięć podręczną L1. Tak naprawdę, można pokusić się o niezbyt poprawne, ale dość dobrze obrazujące zagadnienie stwierdzenie, że rdzeń to miniaturowy procesor wewnątrz procesora.

 We wczesnych latach rozwoju komputerów każdy procesor miał po prostu jeden rdzeń. Dopiero pojawienie się modeli dwurdzeniowych zapoczątkowało prawdziwą rewolucję w IT. Obecnie, możemy kupić nawet modele 64-rdzeniowe. Ale to raczej sprzęt do zastosowań profesjonalnych.

 Rdzeń odpowiada za wykonywanie wątków. Jeśli procesor jest więc wielordzeniowy, to możemy wykonywać jednocześnie zupełnie różne akcje. To właśnie dzięki temu, jesteśmy w stanie używać wielu aplikacji w tle!

 Ile rdzeni potrzebujemy do naszego komputera? Cóż, to zależy czego po nim oczekujemy. Do podstawowych zadań biurowych w zupełności wystarczy nam procesor dwurdzeniowy. Jeśli chcemy jednak grać w zaawansowane gry, warto postawić na przynajmniej 4 lub więcej rdzeni.

Zobacz: Do czego służy płyta główna?

 Wątki – o co tutaj chodzi?

 Jak widać, pytanie „Co to jest procesor?” nie jest wcale aż tak oczywiste. Kolejny po rdzeniach ważny parametr to wątki. O ile te pierwsze odpowiadają za przeprowadzanie obliczeń, o tyle wątki przygotowują dla nich dane. Obecnie, większość procesorów ma dwa wątki przypadające na jeden rdzeń.

Im więcej wątków, tym de facto szybszy nasz procesor. Najprościej opisać to prostym przykładem. Nasz komputer otrzymuje zadanie – dany wątek dostarcza więc do rdzenia dane, a ten następnie wykonuje na nich obliczenia. Drugi wątek jest w tym czasie w stanie przygotować nowe dane, które zostaną dostarczone do rdzenia natychmiast po skończeniu pierwszego zadania – nie będzie więc żadnego przestoju.

Taktowanie – co to jest?

 Kolejny ważny parametr to taktowanie procesora. Tutaj zasada jest już bardzo prosta – im wyższe, tym szybsze nasze urządzenie. Poprzez ten termin rozumiemy to, ile cykli (poleceń) CPU będzie w stanie wykonać w sekundę. Taktowanie wyrażamy w hercach, a najczęściej po prostu w gigahercach. 1 GHz odpowiada możliwości wykonania 1 miliarda cykli na sekundę!

Sprawdź: Karta graficzna do 1500 zł - najlepsze modele 

TDP, czyli pobór mocy (?)

Ostatni ważny parametr to TDP, często dość błędnie utożsamiane z poborem mocy. Z pewnością wiąże się to z faktem, że wyrażamy je przy pomocy watów, a zatem jednostki mocy. Co jednak ciekawe, chodzi o coś zupełnie innego, a Intel i AMD używają nieco innych definicji!

W procesorach Intela, TDP oznacza moc, jaką procesor odda w postaci ciepła obciążony realnymi zadaniami. TDP pozwoli nam więc dość dobrze określić, jaki system chłodzenia należy kupić. Im większe, tym mocniejszy wentylator będzie konieczny do prawidłowego działania.

AMD nieco inaczej interpretuje TDP. W przypadku ich procesorów, jest to teoretycznie możliwa maksymalna moc, jaka procesor odda pod postacią ciepła. W rzeczywistości, faktyczne wyniki będą zawsze nieco niższe. Wyższe TDP w procesorze AMD może okazać się nieco niższe niż „teoretycznie” niższe u Intela! 

Co to jest procesor – podsumowanie

 Jak widzicie, procesor nie jest tak naprawdę specjalnie skomplikowanym elementem. Dość łatwo możemy poznać jego zastosowania oraz najważniejsze parametry. Oczywiście, jego budowa to już bardzo skomplikowana rzecz, ale przy okazji zupełnie nieprzydatna dla zwykłego użytkownika. W zupełności wystarczy nam podstawowa znajomość!

Zobacz też:
Co to jest dysk SSD M.2? Wszystko co musisz wiedzieć
Micro ATX vs ATX – jaką płytę główną wybrać?